Gospodarka

Od lalek do mebli

Od lalek do mebli
"FAMEB" Opatówek

Od lalek do mebli

Kontynuując rozważania na gospodarcze tematy Opatówka trudno nie wymienić istniejącej po dzień dzisiejszy przy ulicy Łódzkiej Fabryki Mebli, nie podkreślić jej roli i znaczenia w środowisku, a także określonego miejsca w najnowszej rzeczywistości w naszej miejscowości.

Obok sławnej manufaktury tkackiej jest to bowiem najstarszy zakład Opatówka sięgający swoim rodowodem do końca ubiegłego stulecia.
Założyciele fabryki - żydowska rodzina Pinczewskich - przybyła do Opatówka z Niemiec. Po wykupieniu nieruchomości przy ulicy Długiej (obecnie Łódzka) od p. Chojnackiego i jego szwagra, rozpoczęto wznoszenie obiektu z przeznaczeniem na fabrykę Lalek. Niemały na owe czasy obiekt, budowano przy użyciu materiałów i urządzeń pochodzenia krajowego, a także sprowadzonych z Niemiec, Belgii, nawet z Anglii. To tłumaczy, w pewnym sensie fakt, iż budowa całej fabryki trwała bardzo długo.

W jej uruchomieniu oraz zagospodarowaniu znaczącą rolę odegrał, sprowadzony specjalnie z Niemiec przez rodzinę Pinczewskich, rzemieślnik o nazwisku Ciut (niestety nie znamy jego imienia).

Fabryka, już pod nazwą Fabryki Lalek i Zabawek, słynęła ze swej produkcji nie tylko w kraju ale i za granicą. Estetyczne wyroby z drewna wysyłano bowiem m.in. do Anglii, Niemiec, Włoch, Ameryki, a nawet do Chin.

Era rodziny Pinczewskich, ostatnich właścicieli w osobach - Maksa i Natka, kończy się z wybuchem wojny w roku 1939. W tym czasie w fabryce zatrudnionych było około 200 osób.

"Nowi gospodarze" tylko przez krótki czas kontynuowali działalność braci Pinczewskich, produkując lalki. Ze względu na pilne potrzeby Rzeszy bardzo szybko uruchomiono produkcję mebli wojskowych oraz różnego typu drewnianych opakowań dla potrzeb wojskowych. W końcu okupacji zakład pracował wyłącznie pod potrzeby armii niemieckiej. Fabryką zarządzał wówczas H.A. Ebeling.

Zmodernizowana i rozbudowana, między innymi o takie wydziały jak: maszynownia i magazyny fabryka zatrudniała pod koniec okupacji ponad 300 robotników. Wynagrodzenie zatrudnionych tutaj pracowników, mimo iż pracowali niemal cały dzień, było bardzo niskie. Wynosiło około 20 marek tygodniowo.

Po wyzwoleniu w 1945 roku, następuje nowy rozdział w działalności fabryki. Rośnie także jej ranga. Potrzeby społeczne wyznaczają nowe kierunki produkcji i nowe dla niej zadania. Najpierw produkowano meble mieszkaniowe, a potem meble biurowe.

W pewnym okresie fabryka zmienia swą nazwę z Państwowych Zakładów Drzewnych na Opatowiecką Fabrykę Mebli. Jako zakład samodzielny istnieje do 1961 r. Od roku 1961 zostaje ona jako Zakład Nr 2 włączona do wielozakładowego przedsiębiorstwa - Jarocińskich Fabryk Mebli w Jarocinie.

Po dzień dzisiejszy nazwa zakładu i podstawowy profil produkcji, (nie wnikając szczegółowo w określone typy wyrobów) nie ulegają zmianie. Zmienił się jednak dość znacznie wewnętrzny wygląd zakładu i metody produkcji.

Dość poważnie wyeksploatowany, uszczuplony o pewne, charakterystyczne dla przemysłu meblarskiego hale, maszyny i urządzenia, a także "odchudzony" w stanie zatrudnienia, pracuje jednak nadal.

Czy związany z krajobrazem Opatówka, od około stu lat, zakład doczeka się jeszcze modernizacji i rozbudowy? Jeszcze niedawno istniały w tym zakresie określone plany i koncepcje.

W obecnych warunkach rozwiązanie wyznaczy prawdopodobnie czas, a powiedzenie: "wszystko co ma początek musi mieć i koniec" jest najlepszą puentą tych rozważań.

Skromnym pocieszeniem dla "szacownej jubilatki" jest pracujący, od kilkunastu lat, zaadaptowany oddział przy ul. Kaliskiej.

Działalnością fabryki w okresie powojennym kierowali: B. Krygiel, T. Szmaja, R. Różański, obecnie St. Pawlaczyk.

Dla bardzo wielu opatowian - fabryka ta była jednak czymś znacznie więcej niż zakładem. Wielu ludzi żywiła niemal przez całe życie, innym dawała zatrudnienie i egzystencję okresowo, niektórych przyjęła i zaadoptowała w miejscowym środowisku na zawsze.

Do ludzi trwale z nią związanych należeli: Erna Wiewiórkowska, Jan Przyłęcki, Jan Kuś, Józef Gabinowski, Władysław Sztandera, Józef Dolaczyński, Józef Nowakowski, Władysława Maciołek, Jan Mosiński, Tomasz Muszalski, Ignacy Stodulski, Teofil Melka, Marcin Graliński, Józef Zgarda i wielu, wielu innych.

Opracowano w oparciu o Monografię J. Raciborskiego, Miesięcznik "Ziemia" - 1922 r., oraz o wywiad z p. W. Maciołkiem.

Stanisław Kuś

"Opatowianin", lipiec-sierpień 1993

"FAMEB" Opatówek

Z dniem 1 lutego 1998 r. Jarocińska Fabryka Mebli SA Zakład Nr 3 w Opatówku został przekształcony i zarejestrowany jako Spółka z o.o. "Fameb" ze 100% udziałem kapitału J.F.M. SA. Jarocin.

Na Prezesa Spółki Rada Nadzorcza powołała Henryka Kuropaczewskiego.

Celem strategicznym Spółki jest zaistnienie na rynku krajowym, staranie się o rynki krajów Europy Wschodniej, nie zapominając o eksporcie na Zachód. Służyć temu będzie poszerzenie atrakcyjności oferty rynkowej Spółki oraz podjęcie efektywnych działań w zakresie promocji i reklamy poprzez pokazanie się na Międzynarodowych Targach Poznańskich oraz wydanie katalogu prezentującego ofertę asortymentową.

Spółka opracowała plan inwestycyjny na lata 1998 - 2000 w celu zakupu niezbędnych maszyn, które przyczynią się do poprawy efektywności wykorzystania zasobów ludzkich oraz podniesienia poziomu wykonania wyrobów. Spółka utrzymała dotychczasowy stan zatrudnienia i nie zmieniła profilu produkcji tj. produkcji mebli biurowych, mieszkaniowych i na zamówienie. Jesteśmy na etapie uruchomienia i wdrożenia do seryjnej produkcji naszego zestawu biurowego o nazwie "Opatówek", który ma być wizytówką zakładu, a może i miejscowości. Wykonywany asortyment meblowy jest prezentowany na wystawie zakładowej przy ul. Łódzkiej 14 i udostępniony do zwiedzania osobom zainteresowanym. Spółka opracowała swoje logo i zgłosiła do Urzędu Patentowego jako znak chroniony.

Głównym celem spółki jest zrealizowanie programu sprzedaży, utrzymanie kosztów na opłacalnym poziomie, zlecenie usług obsługi portierni, kotłowni c.o. do Spółdzielni Inwalidów w Kaliszu oraz zakup surowców i materiałów w instytucjach pracy chronionej.

Henryk Kuropaczewski

"Opatowianin", marzec 1998

"Fameb" w dniu 01.02.1998 r. Spółka upadła. Od 01.04.2000 zakład jest nieczynny.

J.M.

Po zamknięciu fabryki budynek pofabryczny ulega dewastacji. 

Najpopularniejsze

Mapa strony

Katalog on-line